Sociale afspraken in de banden- en wielenbranche
1 april 2024 tot en met 31 mei 2025
De sociale partners in de Banden- en Wielenbranche (VACO, FNV, CNV Vakmensen en De Unie) hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid als het gaat om duurzaam personeelsbeleid. Sociale partners zijn nauw betrokken bij de doorontwikkeling van de arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden en werkgelegenheid in de branche, ondersteunen scholingstrajecten (financieel en inhoudelijk) en ontwikkelen plannen ten aanzien van een leven lang ontwikkelen. De inspanningen moeten leiden tot verdere stappen op het gebied van duurzame arbeidsrelaties en veilig en gezond werken in de banden- en wielenbranche.
Branche RI&E
Sociale partners hebben de Branche Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (BRI&E) voor de Banden- en Wielenbranche vastgesteld en dragen er zorg voor dat deze up-to-date blijft. De BRI&E vormt voor bedrijven in de Banden- en Wielenbranche een gebruikersvriendelijke wijze om alle gezond- en veiligheidsrisico’s nauwgezet in kaart te brengen. Deze inventarisatie biedt met name grote voordelen voor bedrijven tot en met 25 werknemers. Bij gebruik van de BRI&E hoeven deze bedrijven de ingevulde BRI&E namelijk niet meer door een deskundige of arbodienst te laten toetsen.
Preventiemedewerker
Sociale partners stimuleren bedrijven een preventiemedewerker aan te stellen en deze op te leiden opdat zij/hij de arbeidsomstandigheden kan monitoren in het bedrijf, en waar nodig actie ondernemen.
Arbocatalogus
Werkgevers en werknemers krijgen via de arbocatalogus meer ruimte en verantwoordelijkheid om afspraken te maken over de wijze waarop de arborisico’s in de Banden- en Wielenbranche kunnen worden beperkt. Voordeel van de arbocatalogus vormt het feit dat de catalogus geheel is afgestemd op de branche: maatwerk. In branches waarin een arbocatalogus is gerealiseerd, houdt de Arbeidsinspectie tijdens controles rekening met de door de branche zelf gekozen oplossingen.
Sociale partners wijzen werknemers en werkgevers via www.mijnbandenbaan.nl/mijn-veiligheid op de oplossingen voor de verschillende arborisico’s. Speciale aandacht is besteed aan het ontwikkelen van twaalf instructiefilmpjes hoe beter met het lichaam om te gaan en drie e-learnings over het veilig en gezond monteren en oppompen van personen- en bestelwagenbanden, bedrijfswagenbanden en landbouwbanden en een e-learning over het leidinggeven (beïnvloeden van gedrag). Deze zijn online beschikbaar op www.mijnbandenbaan.nl/mijn-veiligheid. Sociale partners stimuleren de branche te kiezen voor remmenreinigers zonder CMR-bestanddelen. Via Arbo medewerkersbijeenkomsten wordt het bewustzijn veilig en gezond te werken vergroot.
Duurzaamheid
De banden- en wielenbranche is een branche waarin veel aandacht wordt besteed aan duurzaamheid. Activiteiten die gericht zijn op de vakbekwaamheid, gezondheid en/of de arbeidsverhoudingen van zowel de werknemers als de werkgevers in de branche en het milieu hebben de aandacht van sociale partners. Zij zullen mede in het belang van werkgelegenheid de branche ondersteunen en stimuleren hier blijvend aandacht aan te besteden. De branche is op dit gebied reeds actief door:
- In samenspraak met de overheid aandacht te blijven besteden aan de juiste banden voor de juiste gebruiksomstandigheden;
- Aandacht te blijven besteden aan een correcte bandenspanning, wat leidt tot een langere levensduur van banden (minder afval), meer grip (veiligheid) en energiebesparing;
- Vernieuwde banden bij diverse afnemersgroepen te profileren gezien de enorme besparing ten aanzien van grondstoffen, energie en beperking van de CO2-emissie en beperking van de hoeveelheid afval;
- Banden te hergebruiken bij voldoende profiel en anders loopvlakvernieuwing toe te passen. Indien banden hiervoor niet geschikt zijn, worden deze in zeer grote mate verwerkt tot grondstof welke hergebruikt wordt voor diverse toepassingen zoals productie van nieuwe banden, infill voor kunstgrasvelden, het maken van rubber tegels , stalmatten etc. Als gevolg hiervan wordt slechts een zeer beperkt percentage banden verbrand met energieterugwinning;
- Communicatie over de labeling van banden: alle personen-, bestel- en bedrijfswagenbanden zijn voorzien van een label waaruit blijkt hoe een band presteert op het gebied van veiligheid (grip op een nat wegdek), rolweerstand (brandstofverbruik) en extern afrolgeluid;
- Stimulering van bedrijven om maatregelen te nemen die energie besparen. Met name op het gebied van verlichting en perslucht liggen er in de branche kansen.
Opleidingen
Binnen de Banden- en Wielenbranche vindt veel innovatie plaats. Daarnaast breiden steeds meer bandenspecialisten hun activiteiten uit met voertuig technische werkzaamheden aan vooral onderstellen. Denk bijvoorbeeld aan het kalibreren van rij-assistentiesystemen, in combinatie met uitlijnen, TPMS specialisme en het aanpassen van het onderstel. Hierdoor ontstaan nieuwe of verbeterde samenwerkingsverbanden die het specialisme versterken. Het up-to-date brengen en houden van kennis en kunde is een noodzaak voor de professionele positionering van de branche. SVOB heeft als doel om het kennisniveau in de branche verder te verbeteren en op niveau te houden. SVOB heeft ruim 20 eigen trainingen in de diverse specialiteitsgebieden van banden en wielen ontwikkeld, die zij aan de branche aanbiedt. Daarnaast certificeert SVOB een grote diversiteit aan opleidingen die aansluiten bij de branche. Deze opleidingen krijgen het predicaat ‘VACO Erkend’ en komen daarmee in aanmerking voor subsidie. In het totale pakket onderscheiden we vaktechniek, veiligheid, commercieel / gedrag en managementtrainingen.
Leer-werktrajecten (BBL)
Vanwege krapte op de arbeidsmarkt en de groeiende behoefte aan goed geschoold personeel stromen ook steeds meer werknemers met een andere technische vooropleiding de branche in. Vaak zijn dit werknemers die nog in een leer- werktraject of omscholingstraject zitten. Naast de reguliere opleidingen in leerwerktrajecten werkt SVOB ook actief samen met diverse praktijk-, VMBO en MBO scholen. Door lespakketten, gastlessen en het afnemen van examens kunnen leerlingen zich bekwamen en certificeren in banden en wielen techniek. Op deze manier krijgen ze de kans om in de Banden- en Wielenbranche te komen werken. Met campagnes wordt aandacht gevraagd voor het vakgebied om nieuwe kandidaten aan te trekken. Ook geeft SVOB docenten van het regulier onderwijs de mogelijkheid om zich te laten bijscholen in de Banden en Wielen techniek zodat ze dit dan kunnen doceren aan hun leerlingen.
Om de financiële lasten van het MBO-onderwijs voor zowel werknemer als werkgever te verminderen, subsidieert het FCB onderwijsactiviteiten door middel van een leerlingpremie voor BBL’ers. Hier is ook het afgelopen jaar ruimschoots gebruik van gemaakt.
SVOB maakt zich hard voor een goede aansluiting van de branche met het reguliere onderwijs door actief te participeren in enkele landelijke overlegorganen.
Trainingen
Naast het reguliere onderwijs is er door de snelle veranderingen in de branche ook veel behoefte aan nascholing. Dit wordt vorm gegeven door het aanbieden van diverse mogelijkheden, Webinars, workshops en trainingen. Deze worden veelal afgesloten met een kennistoets of examen. Dit resulteert in een bewijs van deelname, certificaat of diploma.
Door het brede aanbod kunnen werkenden in de branche zich gedurende hun hele werkzame leven op diverse manieren bij- en omscholen. Op elk niveau en in vele richtingen. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om maatwerk trainingen aan te beiden. Tot slot worden er trainingen aangeboden die zich richten op ‘Veilig en gezond werken’ en een scala aan commerciële en gedragstrainingen.
‘Vakmanschap’ en ‘specialisme’ zijn de sleutelwoorden als het gaat om werken in de banden- en wielenbranche. Vandaar dat veel aandacht wordt besteed aan opleiding en bijscholing. In het ‘opleidingsjaar’ 2022/2023 volgden 3.414 personen één of meer trainingen met subsidie van het sociaal fonds. Aangezien veel trainingen meer dan één dag beslaan en cursisten soms meer trainingen volgen, bedraagt het aantal cursistdagen 5.325.
Opleidingsinstituut SVOB investeert veel in het updaten van lesmateriaal, het (her)ontwikkelen van trainingen, organiseren van Webinars, ontwikkeling van e-learnings. Op de website mijnbandenbaan.nl/mijn-leerplein krijgen ondernemers en medewerkers inzicht in de opleidingsmogelijkheden zodat zij in staat worden gesteld de juiste keuzes te maken voor verdere professionalisering van het vakmanschap. Vanuit SVOB wordt er ook hulp aangeboden om de juiste keuzes te maken.
Duurzame inzetbaarheid
Voor de banden- en wielenbranche is duurzame inzetbaarheid een onmisbaar instrument om een antwoord te kunnen geven op de diverse, te verwachten ontwikkelingen op de interne arbeidsmarkt. Tevens is het een belangrijk instrument om zich in positieve zin te kunnen (blijven) onderscheiden op de externe arbeidsmarkt. Een drietal onderwerpen is van belang bij het realiseren van duurzame inzetbaarheid: scholing, zeggenschap en veilig en gezond werken. Afgelopen jaar zijn er 125 ontwikkelvouchers beschikbaar gesteld voor medewerkers om daarmee te investeren in de eigen duurzame inzetbaarheid. Ook wordt er met regelmaat gebruik gemaakt van het generatiepact. Het generatiepact kent 2 varianten: 80/90/100 en 60/80/100.
Scholing
In het kader van duurzame inzetbaarheid wordt aandacht gevraagd voor de continue scholing van werknemers van alle leeftijden op alle niveaus. Hierbij spelen een aantal punten een belangrijke rol:
- Vergrijzing en introductie van nieuwe medewerkers in de branche;
- Scholing moet gericht zijn op alle functies in de branche (ook management) en ten behoeve van (interne) doorgroei;
- Scholing dient tevens ingezet te worden om kennis en/of vaardigheden van de werknemer te onderhouden en/of te versterken en/of te verbreden;
- Scholing is ook een verantwoordelijkheid van de werknemer zelf. Scholing dient voldoende te worden gefaciliteerd door de werkgever.
Zeggenschap
In het kader van duurzame inzetbaarheid wordt bij zeggenschap gedacht aan het hebben, eventueel het vergroten, van de individuele zeggenschap van werknemers over hun loopbaan, arbeidsvoorwaarden en arbeidstijden. Ook hoort bij zeggenschap de verantwoordelijkheid voor de eigen belastbaarheid, gezondheid, arbeidsmotivatie/plezier en loopbaan.
Branche-informatie
Informatievoorziening is onontbeerlijk om de sociale doelstellingen te bereiken. In samenwerking met sociale partners is de website mijnbandenbaan.nl opgezet. Op deze website wordt aandacht besteed aan onderwerpen als opleidingen, veilig en gezond werken, cao, pensioenen en verzekeringen. Tevens zijn er in het kader van kennisoverdracht tal van uitgaven gerealiseerd om zowel werkgevers als werknemers te informeren en te ondersteunen zoals: Banden onder de loep (personenwagen-, bedrijfswagen-, en industriebanden), digitale nieuwsbrieven en de bewaarmappen machineveiligheid en RI&E.