Veiligheidsmaatregelen voor het monteren en oppompen van banden

Werkgevers en preventiemedewerkers moeten veiligheidsmaatregelen nemen

Werkgevers en de preventiemedewerkers moeten voorwaarden scheppen voor de medewerkers om veilig te kunnen werken volgens de praktijkrichtlijnen voor het monteren en oppompen van banden. Daarnaast hebben zij nog andere verplichtingen.

De werkgever en preventiemedewerker zorgen voor:

 Veilige machines, apparaten en gereedschappen (beschikbaarheid en preventief onderhoud)

• • Zorg ervoor dat de medewerkers over voldoende goed werkende machines, apparaten en gereedschappen beschikken.
  • Laat een deskundige de machines, apparaten en gereedschappen regelmatig controleren. Ga na of het (de)montageapparaat scherpe onderdelen heeft. Registreer het onderhoud in een schema.
  • Laat de bandenspanningsmeters en automatische pompklokken minimaal 1 x per jaar ijken. Kosten om bandenspanningsmeters en pompklokken vaker te ijken kunnen worden beperkt door een moederklok goed te laten instellen en deze uitsluitend te gebruiken om andere toestellen te controleren.
  • Laat de momentsleutel regelmatig ijken (minimaal 1 x per jaar).
  • Beperk de lichamelijke belasting bij het transport van banden voor de medewerkers door hulpmiddelen ter beschikking te stellen (rolkar, vorkheftruck).
  • Een kraan op een auto beperkt de lichamelijke belasting voor de medewerkers bij klanten/pechservice aanzienlijk.
  • Check de bandenkooi jaarlijks en telkens als er een klapband is geweest.

Een veilige, opgeruimde omgeving

• • Draag zorg voor een schone vloer. In een veilige omgeving wordt het risico op een ongeluk aanzienlijk beperkt. Een hamer op de vloer kan er al voor zorgen dat een rollende band omvalt.
  • Voorkom dat er in de directe omgeving, waar banden worden opgepompt, producten zijn opgeslagen die bij een klapband door de werkplaats kunnen rondvliegen of gelanceerd worden (bijvoorbeeld ventielen en gereedschappen).
  • Reik luchtslangen bij voorkeur via de lucht aan. Op de grond liggende slangen vergroten het risico op struikelen en vallen.
  • Instrueer de medewerkers en hou hierop toezicht.

Klanten wachten in de klantenruimte

• • Klanten en leveranciers kennen de bedrijfsrisico’s niet (voldoende). Voorkom daarom, waar mogelijk, dat zij zich in de werkplaats of in het magazijn ophouden. Adviseer hen daarom in de receptie of klantenruimte plaats te nemen. Daar kunnen ze rustig wachten. Bied hen daar koffie, thee, water en wat lectuur aan.
  • Als klanten toch (incidenteel) in de werkplaats aanwezig zijn, informeer hen dan via een bord bij de toegangsdeur van de werkplaats met bijvoorbeeld de volgende tekst: ‘Geachte klant, in verband met uw en onze veiligheid is het betreden van de werkplaats uitsluitend onder begeleiding toegestaan.’ Stickers met deze tekst kunnen VACO-leden gratis bij VACO aanvragen. 

Opleiding, voorlichting en instructie

• • In verband met de veiligheid van de medewerkers en de kwaliteit van het werk moeten (de)montage en het oppompen van banden worden uitgevoerd door vakmensen. Laat daarom alleen geschoolde en geïnstrueerde medewerkers banden (de)monteren en oppompen. Met meer vakkennis zijn de medewerkers beter in staat hun werk op een veilige manier uit te voeren. Zij zijn hierdoor beter in staat om te beoordelen:
    
    • of een band geschikt is voor reparatie en/of hergebruik
    • of een wiel geschikt is voor reparatie en/of hergebruik
    • welke band op welk wiel gemonteerd kan worden
    • op welke wijze een band op een wiel gemonteerd kan worden
    • op welke wijze een band op een veilige manier opgepompt kan worden.
    • hoe banden op meerdelige wielen dienen te worden gemonteerd.
• • Maak gebruik van de online trainingen en praktijkrichtlijnen:
    • De online trainingen (instapniveau)
      
      • monteren en oppompen van personen- en bestelwagenbanden
      • monteren en oppompen van bedrijfswagenbanden
      • monteren en oppompen van landbouwbanden.
      • in de volgende talen:
        
        • Nederlands
        • Engels, Duits, Spaans, Pools
    • De praktijkrichtlijnen (de uitgebreide versie met veel arbo- en vakkennis):
      
      • monteren en oppompen van personen- en bestelwagenbanden
      • monteren en oppompen van bedrijfswagenbanden
      • monteren en oppompen van landbouwbanden.

In veel gevallen is er subsidie voor opleidingen

Voor praktisch toepasbare opleidingen en trainingen kunt u gebruikmaken van het uitgebreide aanbod van Stichting SVOB. In veel gevallen kunt u van FCB-subsidies profiteren waardoor de opleidingskosten aanzienlijk worden beperkt.

Begeleiding en toezicht

• • Stel het onderwerp veiligheid en dus ook het veilig (de)monteren en oppompen regelmatig tijdens werkoverleg aan de orde.
  • Maak de medewerkers duidelijk hoe zij met klanten moeten omgaan als die banden en wielen – bijvoorbeeld om reden van zuinigheid – willen laten monteren en oppompen waarbij dat, om welke reden dan ook, uit oogpunt van arboveiligheid niet verantwoord is. Jongere medewerkers zijn vaak minder ervaren in het afwegen van risico’s. Dan is speciale aandacht van belang. Bovendien worden zij juist vaker door klanten onder druk gezet.
  • Maak bijna-ongevallen bespreekbaar. Vaak kunnen collega’s veel van elkaar leren. Zo kunnen ongevallen ook worden voorkomen.
  • Zorg ervoor dat uw medewerkers de juiste procedures volgen en hou hierop toezicht.
  • Zorg ervoor dat zij gebruikmaken van de juiste machines, apparaten en gereedschappen.
  • Verplicht medewerkers banden voor bedrijfswagens (vrachtwagens, trailers en bussen van meer dan 3.500 kg) en voor de grotere grondverzet- en landbouwvoertuigen, nadat de voorspanning is gerealiseerd in de werkplaats uitsluitend in een daarvoor bestemde bandenkooi op te pompen voor de montage- of gebruiksspanning. 

Persoonlijke beschermingsmiddelen

Stel aan medewerkers de volgende persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar en hou toezicht op het gebruik ervan:

• • Gehoorbescherming. Otoplastieken (op maat gemaakte gehoorbescherming) hebben de voorkeur omdat deze de geluiden van het oppompen in grote mate doorlaten wat bij andere gehoorbescherming meestal niet het geval is. De medewerker moet het geluid van een ‘krakende’ band kunnen horen. Echter ook oorkappen vormen een goede gehoorbescherming.
  • Handschoenen.
  • Veiligheidsbril (bij het repareren van banden en het ontroesten van wielen).
  • Stofmasker (van belang bij het schoonmaken en borstelen van wielen).
  • Veiligheidsschoenen.

Registratie en melding van ernstige bedrijfsongevallen 

Er is een meldplicht bij ernstige ongevallen. Op grond van de Arbowet is de werkgever verplicht om ernstige arbeidsongevallen altijd en direct aan de Arbeidsinspectie te melden, als die hebben geleid tot ziekenhuisopname, blijvend letsel of overlijden. Bedrijven zijn verplicht om een ongevallenregister bij te houden.

De preventiemedewerker zorgt ervoor dat:

• Gereedschappen, machines en (persoonlijke) beschermingsmiddelen op de juiste wijze worden gebruikt. Aangebrachte beveiligingen moeten worden gebruikt en mogen niet worden verwijderd.
• Scholing en voorlichting worden gevolgd.
• Instructies worden opgevolgd.
• Gevaarlijke situaties en (bijna-)ongevallen aan de leidinggevende worden gemeld.